Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΡΙΠΟΛΙΤΣΑΣ

Απελευθέρωση και όχι άλωση της Τριπολιτσάς. Οι Τούρκοι ήσαν οι κατακτητές και οι Έλληνες ήσαν οι ελευθερωτές. Γι' αυτό πρέπει να ομιλούμε περί απελευθερώσεως της Τριπολιτσάς από τον Τουρκικό ζυγό μετά από πεντάμηνη πολιορκία.

Η Τριπολιτσά ήταν απόρθητο κάστρο και είχε εφτά πύλες με διπλές πολεμίστρες και τάπιες με μεγάλα κανόνια. Η Τριπολιτσά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ήταν το σπουδαιότερο οχυρό της Πελοποννήσου. Ήταν η έδρα του πασά του «Μορέως».

Η απελευθέρωσή της ήταν το όνειρο και το στρατηγικό σχέδιο του Γέρου του Μοριά. Πίστευε ότι πέφτοντας το κάστρο του Μοριά στεριώνει η Επανάσταση. Γι' αυτό Κολοκοτρώνης και Τριπολιτσά βρίσκονταν σαν δύο έννοιες συνυφασμένες. Το όνομα της Τριπολιτσάς, χάριν της Ιστορίας, έχει συνδεθεί με το όνομα του αρχιτέκτονα της πολιορκίας και της απελευθερώσεως της, του συντελεστή της μεγαλειώδης νίκης, το πάρσιμο του απόρθητου κάστρου του Μοριά.

Πράγματι, η σύλληψη και η οργάνωση της πολιορκίας της Τριπολιτσάς οφείλεται στην  στρατιωτική ευφυΐα και οξυδέρκεια του αρχιστρατήγου Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Πίστευε και αγωνιζόταν να χτυπήσει τον εχθρό στην κεφαλή, χωρίς να εγκαταλείψει την πολιορκία των λοιπών κάστρων. Ενώ διαφορετικά σκέπτονταν οι άλλοι οπλαρχηγοί. Τελευταία όλοι συμφώνησαν με το στρατηγικό πολεμικό σχέδιο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Έτσι άρχισε να περισφίγγεται ο κλοιός της Τριπολιτσάς. Η θηλιά έσφιξε. Δέκα χιλιάδες αγωνιστές είχαν μπλοκάρει πιο σφιχτά τα τείχη της Τριπολιτσάς. Οι Έλληνες πολιορκητές αρχικώς ήσαν 6.000 και τελικώς 10.000 προ της μάχης της Γράνας με 20.000 κατά τις παραμονές της πολιορκίας. Ξεκίνησαν την Επανάσταση, απαράσκευοι, άοπλοι, άπειροι, απείθαρχοι και σχεδόν άσιτοι. Αλλά «οι αγύμναστοι και απόλεμοι επαναστάτες, οι διαλυόμενοι με τους πρώτους τουρκικούς πυροβολισμούς και εγκαταλείποντας τους οπλαρχηγούς των, αφ’ ης συνειδητοποίησαν τον πέριξ της Τριπολιτσάς αγώνα επειθάρχησαν και επολέμησαν μέχρι αυτοθυσίας» όπως τονίζει ο ιστορικός Τάσος Γριτσόπουλος.

Ο Φωτάκος υπολογίζει την δύναμη της τουρκικής φρουράς σε 16.000 με άφθονο πολεμικό υλικό, τροφοδοσία, πειθαρχία, διαθέτοντας επιπλέον ιππικό και πυροβολικό.

Στις 23 Σεπτεμβρίου, ημέρα Παρασκευή ο Κεχαγιάμπεης κάλεσε μικρούς και μεγάλους σε συνέλευση για να ξεκαθαρίσουν τι τους απόμενε να κάμουν. Κατά την ώρα της γενικής συνελεύσεως στο σεράγι από τον Κεχαγιάμπεη, οι φυλακές στις τάπιες είχαν αδυνατίσει γιατί οι περισσότεροι βρίσκονταν στην συνέλευση. Οι Έλληνες ξεχύθηκαν μέσα στην Τριπολιτσά συντρίβοντας παντού την αντίσταση των Τούρκων. Και ο ιστορικός Διον. Κόκκινος γράφει: «Οι νικηταί δεν είχον έλεος δια κανέναν (...) κάθε ανθρώπινον αίσθημα είχε κοιμηθή εις τα στήθη των νικητών. Καμμία κραυγή προς οίκτον δεν εϋρισκον ακοήν (...). Η πόλις είχε μεταβληθή πλέον εις απέραντον οφαγείον».

Η αρπαγή, ο σκοτωμός και ο όλεθρος κράτησαν τρεις ημέρες. Η θεομηνία τούτη των αιμάτων άρχισε από την πύλη των Καλαβρύτων, που μόλις είχε κλείσει πίσω από τους Αρβανίτες. Η λεωφόρος από την Πύλη των Καλαβρύτων μέχρι το σατραπείο από λιθόστρωτο μετασχηματίσθηκε σε πτωματόστρωτο, «ούτε ο πεζός, ούτε ο ίππος επάτει επί της γης αλλ' επί πτωμάτων» (Φιλήμων) και ο Κολοκοτρώνης το επιβεβαιώνει στα απομνημονεύματά του «Το άλογο μου από τα τείχη έως τα σεράγια δεν πάτησε γη».

Φρικτός ήτο ο απολογισμός των σφαγών αλλ' όχι απολύτως ακριβής. Φαίνεται ότι περίπου 10 χιλιάδες Οθωμανοί και Εβραίοι, ένοπλοι και άμαχοι εφονεύθηκαν και 300 νεκροί από το Ελληνικόν στρατόπεδον.

Σε δέκα χιλιάδες ανεβάζει ο Φιλήμονας, τους σφαγμένους και σε οχτώ χιλιάδες τους αιχμαλωτισμένους. Ο Κολοκοτρώνης περνώντας από το παζάρι στάθηκε και κοίταξε τον πλάτανο, όπου οι Τούρκοι κρέμαγαν τους Έλληνας: Ε! πόσοι από το σόι μου κι από το Έθνος μου κρεμάστηκαν σ' αυτόν, είπε και πρόσταξε και τον έκοψαν.

Η απελευθέρωση της Τριπολιτσάς χαρακτηρίζεται ως θεμέλιον και ύψιστο κραταίωμα της Επαναστάσεως. Ήταν η πρώτη και μεγάλη επιτυχία, που κέρδισαν οι Έλληνες εναντίον των τακτικών πολεμικών δυνάμεων των Οθωμανών. Η ενδοχώρα της Πελοποννήσου περιήρχετο στον αποκλειστικό έλεγχο των επαναστατών. Έτσι η Τριπολιτσά καθίστατο κέντρο πολιτικής και στρατιωτικής οργανώσεως και δράσεως ενώ η Πελοπόννησος εκαλείτο να μεταβληθεί σε μέγα και ασφαλές ορμητήριο των Ελλήνων για την απόκτηση της Ανεξαρτησίας της. Και μια προσπάθεια να καταστεί η πρώτη ελευθέρα πόλη, απαλλαγμένη από τις αθλιότητες του παρελθόντες.

Ακόμη η απελευθέρωση της Τριπολιτσάς συγκίνησε βαθύτατα την ψυχή του αγωνιζομένου λαού που εξεφράσθηκε με ομάδα δημοτικών τραγουδιών από ολόκληρη την Ελλάδα.

Ο Εθνικός μας ποιητής διέθεσε αρκετές στροφές από τον Εθνικό Ύμνο για να ζωντανεύει την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς, τονίζοντας ότι μόνο βουτηγμένη στο αίμα η ελευθερία κατακτάται και βλάστησε μέσα «απ' τα κόκκαλα των Ελλήνων τα ιερά».

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Διονύσιος Σολωμός εκφράζουν το νόημα της ελευθερίας με την Απελευθέρωση της Τριπολιτσάς. Ελευθερία ο ένας, ελεύθερη σκέψη ο άλλος, τα γερά αγκωνάρια που στέριωσαν τα θεμέλια του ελληνισμού και πρέπει να τα υπερασπιστούν οι νεότερες καταβολάδες στις κρίσιμες ημέρες που περνάει η πατρίδα μας.

Με αδιάσπαστη ενότητα να διαφυλάξουμε την Ελληνικότητα μας, έχοντας στο νου μας το σάλπισμα του ποιητή μας: «Μη λησμονάς, πως Έλληνα σ' έχει γεννήσει η Μοίρα κι εντός σου λάμπει αδάμαστη του Γένους σου η ψυχή».

+Νίκος Ι. Κωστάρας

www.nikoskostaras.blogspot.gr